Głodówka w religiach

Czy była to pokuta i ofiara?
Akt całkowitej pokory przed swoim Bogiem?
Czy był to trening siły woli, albo zalecenie raczej dietetyczne?

Wszystkie religie, od wielu tysiącleci zalecają swoim wyznawcom różnego rodzaju dłuższe lub krótsze posty. Już w starożytności, w czasach faraonów, Egipcjanie pościli do 42 dni przed świętami. Pierwsi chrześcijanie, zanim zostali przyjęci do Kościoła, przed ceremonią chrztu, również dłuższy czas pościli. Post ustanowiony na okres przedświąteczny pomiędzy środą popielcową, a Wielkanocą, w ubiegłych wiekach, był bardzo ściśle przestrzegany przez wiernych.

Indianie pościli przed różnego rodzaju inicjacjami i wtajemniczeniami, podobnie jak buddyści przed wstąpieniem do klasztoru. Z przekazów pisanych dowiadujemy się, że Platon i Sokrates przeprowadzali 10-dniowe głodówki. Plutarch zwykł mówić: zamiast w chorobie brać leki, lepiej głodować, choćby i jeden dzień. Paracelsus uważał głodowanie za największe lekarstwo. Pitagoras głodował przez 40 dni przed swoim egzaminem i rozpoczęciem nauczania na Uniwersytecie Aleksandryjskim. Czy była to pokuta i ofiara? Akt całkowitej pokory przed swoim Bogiem? Czy był to trening siły woli, albo zalecenie raczej dietetyczne? Czy post był dla Kościołów tylko sposobem narzucania swojej władzy wiernym? Ze Starego Testamentu z księgi proroka Zachariasza możemy wyczytać, że Żydzi traktowali post, posypywanie głowy popiołem, rozdzieranie szat, rzucanie się na ziemię, gdy spotkało ich nieszczęście, jako pokazanie swojej marności Panu, w nadziei, że wzbudzą miłosierdzie. Otrzymali na to taką zagadkową odpowiedź: Pościliście i martwiliście się w piątym i siódmym miesiącu przez siedemdziesiąt lat, ale czy to ja jestem tym, dla którego tak ściśle pościliście? A jeśli jecie i pijecie, czy wtedy nie jecie i pijecie dla siebie? (Zachariasz, 7,5). Później Jezus powiedział: Jeśli pościcie, to nie róbcie ponurej twarzy jak obłudnicy. Nadają sobie ponury wygląd, ażeby ludzie zauważyli, że oni poszczą. Amen, amen, powiadam wam: Oni już otrzymali swoją nagrodę. Ty natomiast nacieraj swe włosy, jeżeli pościsz, myj swoją twarz, żeby ludzie nie zauważyli, że pościsz. (Mateusz 6,16). Z tych i innych fragmentów Biblii wynika, że post stanowił jedną z najstarszych, naturalną metodę leczniczą. Był także czasem oczyszczenia, nabierania sił witalnych. Wielcy tego świata pościli przed wydarzeniami dużej wagi - w ten sposób przygotowywali się do osiągnięcia stanu koncentracji, przejrzystości umysłu. Mojżesz zanim spisał dziesięć przykazań przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy nie jadł chleba i nie pił wody - jak donosi Biblia (Exodus 34,28). Jezus przed ogłoszeniem Ewangelii również wycofał się na pustynię i tam pościł przez czterdzieści dni. Wraz z czasem, kościelne reguły postów zostały zliberalizowane. Pozostały jako oderwana od duchowych treści tradycja, która już przez niewielu jest przestrzegana. Ale bez dostrzegania właściwego sensu i poczucia radości przy przeprowadzaniu postu, nie ma on większego sensu.